Pstrąg – zwyczajowa nazwa kilku gatunków ryb drapieżnych z rodziny łososiowatych (Salmonidae), zasiedlających słodkie wody o bystrym prądzie, zwłaszcza górne odcinki rzek.
W Polsce najczęściej występuje w południowej i północnej części kraju, wodach: Beskidów, Tatr, Sudetów, Dolnego Śląska, Rudawy, Przemszy, Jury Krakowsko-Częstochowskiej oraz Pomorza Zachodniego i Środkowego, Warmi i Mazur.
W Polsce występują:
- pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario) – słodkowodna odmiana troci atlantyckiej (S. t. trutta),
- pstrąg tęczowy (Oncorhynchus mykiss) – gatunek obejmujący formę wędrowną (katadromiczną) i słodkowodną,
- pstrąg źródlany (Salvelinus fontinalis) – gatunek słodkowodny.
Morfologia: ciało pstrąga charakteryzuję się kształtem torpedowatym - ułatwiającym życie w wartkim prądzie rzeki, w zależności od charakteru wody mniej lub bardziej wygrzbiecone i bocznie spłaszczone, z szerokim trzonem ogonowym. Ubarwienie pstrąga wacha się od zielonkawego do brązowawego, zależnie od miejsca jego przebywania. Pstrąg tęczowy ma ciało bardziej wydłużone, bocznie nieco spłaszczone o szerokim trzonie ogonowym. Głowa o tępo zakończonym, szeroko wyciętym pysku, tak jak ciało i płetwy, usiana jest wieloma, czarnymi plamami i kropkami. Młode osobniki mają charakterystyczne niebieskoszare plamy na bokach, natomiast dorosłe liczne czarne i czerwone kropki oraz żółtobiały lub żółty brzuch
Żerowanie: pstrąg to typowy drapieżnik. Młode osobniki pstrąga potokowego zjadają larwy owadów i skorupiaki, dorosłe głównie ryby i owady.
Rozmnażanie: Pstrągi do tarła przystępuje jesienią, podejmując krótkie, z reguły kilkukilometrowe, wędrówki do niewielkich dopływów ze żwirowym dnem. Samice składają w piasku od 1000 do 1500 jaj koloru żółtopomarańczowego, z których potomstwo wylęga się po kilku miesiącach. Tarło pstrąga tęczowego odbywa się od grudnia do maja. W dnie rzeki samica wraz z samcem wykopują uderzeniami ogona dużą jamę, w którą samica składa od 1600 do 2000 ziaren ikry.
Pstrąg okres ochronny: Pstrąg potokowy: od 1 września do 31 stycznia w rzece Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia rzeki San, w rzece San i jej dopływach oraz w rzece Odrze i jej dopływach od granicy państwowej z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy oraz w rzece Bystrzycy i jej dopływach. W pozostałych wodach od 1 września do 31 grudnia. Okres ochronny dla pstrąga tęczowego nie obowiązuje.
Pstrąg wymiar ochronny: dla pstrąga potokowego - o 25 cm w Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia Sanu, w Odrze i jej dopływach do granicy państwowej z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy oraz w Bystrzycy i jej dopływach. W pozostałych wodach -do 30 cm. Brak wymiaru ochronnego dla pstrąga tęczowego.
Pstrąg dobowy limit połowu: pstrąg potokowy - 3 szt. razem z boleniem, karpiem, lipieniem, amurem, sandaczem, szczupakiem, brzaną. Pstrąga tęczowy – 4 szt.
Pstrąg rekord Polski: pstrąg potokowy - 5,3 kg (Wiadomości Wędkarskie), 79 cm – 2004 r. (Wędkarski Świat), pstrąg tęczowy - 84 cm – 2005 r. (Wędkarski Świat).